کد مطلب:50324 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » قرآن

منظور از (ظلوما جهولا) در قرآن چيست و آيا شامل همه مي شود؟ و آياقابل درمان است؟

دراين رابطه تفاسير متعددي وجود دارد. (1) مثلا در مورد جهول بودن يكي از تفاسير آن «جهل ذاتي» است يعني انسان خود بخود و بدون عنايات الهي درجهل و بي خبري است و اگر از هر طريقي علم و دانشي كسب مي كند همه از عنايات و فيوضات رباني و به اصطلاح علم افاضي است. اين ويژگي به هيچ روي قابل تغيير نيست وقتي در مورد پيامبران و امامان (ع) نيز چنين است و تنها خداوند است كه علم مطلق است و علم او ذاتي است نه افاضه شده از ناحيه ديگري. (2) تفسير ديگر آن «جهل نسبي» است يعني انسان هراندازه دانش بياموزد معرفت كسب كند دانسته هاي او دربرابر نادانسته هايش آنچنان اندك است كه گويي قطره اي در برابر درياست. اين ويژگي نيز در همه انسانهاي عادي وجود دارد غير از آنان كه به تعبير قرآن «راسخون في العلم» اند. (3) جهل ديگري كه با سياق اين آيه سازگارتر است ناآگاهي نسبت به رسالت الهي انسان و تكليف و لوازم آن مي باشد. واز همين جا است كه «ظلوم» بودن نيز رخ مي نمايد. زيرا عدم توجه جدي به وظايفي كه انسان در برابر خالق خويش دارد موجب سرپيچي از فرامين وي و ستم درابعاد و اشكال مختلف آن مي گردد. اين وضعيتي است كه اكثر مردم جهان گرفتار آنند البته به طور مطلق بلكه نسبي و نه يكسان بلكه بامراتب مختلف و مسلما اين مساله درمان پذير است و يكي از فلسفه هاي بعثت انبيا درمان اين بيماري است ليكن همچنانكه خود فرموده است همگان در مسير صلاح خويش برنمي آيند ({/Bوَ قَلِيلٌ مِنْ عِبادِيَ اَلشَّكُورُ{w19-23w}{I34:13I}/}) نكته ديگر آن كه (ظلوم و جهول) به اصطلاح اهل معقول عدم و ملكه است يعني اينكه در برابر آن نقطه مقابلي وجود دارد كه عبارت است از عدل و علم موجودي كه مي تواند «ظلوم» و «جهول» باشد الزاما بايد بتواند «عادل» و «عالم» نيز باشد بنابراين نه تنها اين دو صفت در آيه شريفه مذمتي براي انسان نيست بلكه به گونه اي ظريف مدح انسان است بنابراين مي توان آيه را اينگونه تفسير نمود: « ما امانت را به آسمان و زمين عرضه نموديم از تحمل آن ابا كردند ولي انسان آن را پذيرفت زيرا او مي تواند عادل و يا ظالم عالم و يا جاهل باشد.»